....วันนี้จะพาเพื่อนๆไปรู้จักกับปรสิต
สิ่งมีชีวิตสุดสะพรึงที่คอยเกาะคอยดูดอาหารจากชาวบ้าน
หลายชนิดแปลกประหลาดจนคุณต้องตะลึงอ้าปากค้าง!
สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า “ปรสิต” กับโลกใบเล็กๆ ของมัน
แต่ดันทำให้คนบนโลกใบใหญ่ถึงกับต้องขยาด
....เรามาทำความรู้จักกับปรสิตกันก่อนครับ
ปรสิต (Parasite) คือ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยผู้อื่น หรือเซลล์ชนิดอื่นเพื่อเป็นที่อยู่ และแหล่งอาหาร
โดยเรียกสิ่งที่ปรสิตอาศัยอยู่ว่า โฮสต์
ซึ่งบางครั้งก็อาจทำร้ายสิ่งมีชีวิต หรือเซลล์ภายในของโฮสต์จนเจ็บป่วย หรือถึงขั้นตายเลยก็มี
เช่น พยาธิต่างๆ ที่อาศัยอยู่ในร่างกายมนุษย์
หรือ เหา เห็บ หมัดที่อาศัยอยู่ภายนอกร่างกาย
หลายชนิดแปลกประหลาดจนคุณต้องตะลึงอ้าปากค้าง!
สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า “ปรสิต” กับโลกใบเล็กๆ ของมัน
แต่ดันทำให้คนบนโลกใบใหญ่ถึงกับต้องขยาด
....เรามาทำความรู้จักกับปรสิตกันก่อนครับ
ปรสิต (Parasite) คือ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยผู้อื่น หรือเซลล์ชนิดอื่นเพื่อเป็นที่อยู่ และแหล่งอาหาร
โดยเรียกสิ่งที่ปรสิตอาศัยอยู่ว่า โฮสต์
ซึ่งบางครั้งก็อาจทำร้ายสิ่งมีชีวิต หรือเซลล์ภายในของโฮสต์จนเจ็บป่วย หรือถึงขั้นตายเลยก็มี
เช่น พยาธิต่างๆ ที่อาศัยอยู่ในร่างกายมนุษย์
หรือ เหา เห็บ หมัดที่อาศัยอยู่ภายนอกร่างกาย
9.Dodder - กาฝากฝอยทอง
...Cuscuta หรือ dodder มีชื่อเล่นเป็นภาษาไทยว่า ‘ฝอยทอง’
พืชกึ่งกาฝาก มีลักษณะเป็นเถาเส้นเล็กๆ สีส้ม แกมสีเขียว
เติบโตพันกันยุ่งเหยิงบนต้นไม้ต้นอื่น
อาศัยโดยการเจาะ ดูด กินอาหาร และน้ำจากพืชนิดอื่น ๆ
ไม่มีใบ และแทบไม่มีคลอโรฟิลสีเขียวสำหรับสังเคราะห์แสงด้วยตัวเองเลย
แต่เจ้าฝอยทองกจะออกผลเป็นลูกเล็ก ๆ สีขาวมีเนื้อเหนียว
ซึ่งนกมักจะมากิน แล้วถ่ายขี้เหนียว ๆ ป้ายติดไว้บนกิ่งไม้อื่นๆ ที่บินผ่าน
เมล็ดฝอยทองก็จะงอกเงยกลายเป็นกาฝากที่ต้นอื่น ๆ ต่อไป…
มองไปมองมาก็คล้ายฝอยทองจริงๆนั่นแหละ
8.Niphanda Fusca - หนอนฝากเลี้ยง
พืชกึ่งกาฝาก มีลักษณะเป็นเถาเส้นเล็กๆ สีส้ม แกมสีเขียว
เติบโตพันกันยุ่งเหยิงบนต้นไม้ต้นอื่น
อาศัยโดยการเจาะ ดูด กินอาหาร และน้ำจากพืชนิดอื่น ๆ
ไม่มีใบ และแทบไม่มีคลอโรฟิลสีเขียวสำหรับสังเคราะห์แสงด้วยตัวเองเลย
แต่เจ้าฝอยทองกจะออกผลเป็นลูกเล็ก ๆ สีขาวมีเนื้อเหนียว
ซึ่งนกมักจะมากิน แล้วถ่ายขี้เหนียว ๆ ป้ายติดไว้บนกิ่งไม้อื่นๆ ที่บินผ่าน
เมล็ดฝอยทองก็จะงอกเงยกลายเป็นกาฝากที่ต้นอื่น ๆ ต่อไป…
มองไปมองมาก็คล้ายฝอยทองจริงๆนั่นแหละ
8.Niphanda Fusca - หนอนฝากเลี้ยง
....Niphanda Fusca จะแฝงตัวเองเข้าไปอยู่ในรังมดพันธุ์ Camponotus
japonicas
โดยหนอนพวกนี้จะหลั่งสารเคมีเลียนแบบมดในรัง
เพื่อให้ตัวเองได้รับการเลี้ยงดู เอ็นดู เอาใจใส่
เหมือนว่ามันเป็นมดมิใช่หนอนยังไงยังงั้น
เมื่อได้รับการเลี้ยงดูจนอิ่มหมีพลีมัน
ก็ถึงคราวที่ต้องตอบแทนบุญคุณโดยการเขมือบมดพวกนั้นลงท้องซะเลย
....เรียกว่ากาฝากของแท้เลยล่ะ
โดยหนอนพวกนี้จะหลั่งสารเคมีเลียนแบบมดในรัง
เพื่อให้ตัวเองได้รับการเลี้ยงดู เอ็นดู เอาใจใส่
เหมือนว่ามันเป็นมดมิใช่หนอนยังไงยังงั้น
เมื่อได้รับการเลี้ยงดูจนอิ่มหมีพลีมัน
ก็ถึงคราวที่ต้องตอบแทนบุญคุณโดยการเขมือบมดพวกนั้นลงท้องซะเลย
....เรียกว่ากาฝากของแท้เลยล่ะ
7.Sacculina - แปลงเพศให้ปู
....Sacculina จะคืบคลานเข้าไปตามแผ่นกระดองของปู
จนถึงส่วนข้อต่อ ขา หรือลำตัว
เมื่อแทรกตัวได้สำเร็จ ก็จะอาศัยอยู่ตรงบริเวณท้องของปู
แล้วปล่อยเส้นด้ายจากบริเวณท้องไปทั่วร่างกายเพื่อดูดอาหาร
และเปลี่ยนพฤติกรรมให้ปูโชคร้ายหาอาหารเพื่อป้อนให้ตัวมันเอง
และถึงขั้นแปลงเพศให้เลิกสนใจสืบพันธุ์กับเพศตรงข้ามเลยด้วย
เมื่อแทรกตัวได้สำเร็จ ก็จะอาศัยอยู่ตรงบริเวณท้องของปู
แล้วปล่อยเส้นด้ายจากบริเวณท้องไปทั่วร่างกายเพื่อดูดอาหาร
และเปลี่ยนพฤติกรรมให้ปูโชคร้ายหาอาหารเพื่อป้อนให้ตัวมันเอง
และถึงขั้นแปลงเพศให้เลิกสนใจสืบพันธุ์กับเพศตรงข้ามเลยด้วย
6.Cotesia Glomerata - ฝากไว้ในกายเธอ
...เริ่มต้นวงจรกาฝากโดยพ่อแม่ของ Cotesia Glomerata จะวางไข่ในตัวอ่อนของหนอนผีเสื้อพันธุ์
Pieris
หลังจากนั้น Cotesia Glomerata จะพัฒนาตัวเองภายใน 15 – 20 วัน
โดยพวกมันจะใช้ไวรัสจาก DNA ของตัวเอง
ให้โฮสต์กลายเป็นอัมพาต
จากนั้นก็จะกัดกิน ทะลุทะลวงออกมา
และรอเป็นผีเสื้อโบยบินสู่โลกกว้างต่อไป
หลังจากนั้น Cotesia Glomerata จะพัฒนาตัวเองภายใน 15 – 20 วัน
โดยพวกมันจะใช้ไวรัสจาก DNA ของตัวเอง
ให้โฮสต์กลายเป็นอัมพาต
จากนั้นก็จะกัดกิน ทะลุทะลวงออกมา
และรอเป็นผีเสื้อโบยบินสู่โลกกว้างต่อไป
5.Ophiocordyceps Unilateralis - เชื้อราเปลี่ยนมดเป็นซอมบี้
....มดที่ติดเชื้อราเข้าไปจะเรียกกันว่า “มดผีดิบ”
โดยเชื้อรา Parasitoidal นี้ จะแทรกซึมเข้าไปในตัว
และทำการควบคุมระบบประสาท
สั่งการให้มดไปหาจุดจบบนยอดไม้ ทิ้งร่างห้อยต่องแต่งบนใบ
ส่วนเชื้อราก็จะค่อย ๆ กัดกินเนื้อเยื่อมด
จนสปอร์เจริญเติบโตออกมาข้างนอกเหมือนภาพข้างบน
โดยเชื้อรา Parasitoidal นี้ จะแทรกซึมเข้าไปในตัว
และทำการควบคุมระบบประสาท
สั่งการให้มดไปหาจุดจบบนยอดไม้ ทิ้งร่างห้อยต่องแต่งบนใบ
ส่วนเชื้อราก็จะค่อย ๆ กัดกินเนื้อเยื่อมด
จนสปอร์เจริญเติบโตออกมาข้างนอกเหมือนภาพข้างบน
4.Filarial worms - สาเหตุของโรคเท้าช้าง
....พยาธิตัวกลมที่เป็นตัวการก่อให้เกิดโรคพิลาริเอซิส หรือโรคเท้าช้าง
โดยติดต่อจากยุง เช่น ยุงลาย ยุงก้นปล่อง Filarial Worms
จะปล่อยพิษทำให้หลอดน้ำเหลืองอักเสบ ทางเดินน้ำเหลือง ระบบเลือดเกิดการอุดตัน
ทำให้เกิดการคั่งของน้ำเหลือง และไหลย้อนกลับเข้าไปอยู่ในช่องต่าง ๆ ของร่างกาย
เช่น ทรวงอก อัณฑะ และ ช่องอก ทำให้อวัยวะเหล่านั้นบวมผิดปกติ
โดยติดต่อจากยุง เช่น ยุงลาย ยุงก้นปล่อง Filarial Worms
จะปล่อยพิษทำให้หลอดน้ำเหลืองอักเสบ ทางเดินน้ำเหลือง ระบบเลือดเกิดการอุดตัน
ทำให้เกิดการคั่งของน้ำเหลือง และไหลย้อนกลับเข้าไปอยู่ในช่องต่าง ๆ ของร่างกาย
เช่น ทรวงอก อัณฑะ และ ช่องอก ทำให้อวัยวะเหล่านั้นบวมผิดปกติ
3.Dracunculus Medinensis - หนอนกินิ
...รู้จักกันในนามของ ‘หนอนกินี’ หนึ่งในปรสิตที่เก่าแก่ที่สุดในโลกย้อนไปเมื่อศตวรรษที่
2 ก่อนคริสตกาล
ถูกบันทึกไว้โดยชาวกรีกที่ส่งผลร้ายแรงกับมนุษย์ สุนัข แมว ม้า วัว และสัตว์อื่นๆ
พบมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในทวีปแอฟริกาและเอเชีย
โดยพยาธิจะเข้าสู่ร่างกายเมื่อดื่มน้ำที่ปนเปื้อนพยาธิ
และจะใช้ระยะเวลา 1 ปี ในการสร้างตุ่ม และแตกตัวออกมาจากผิวหนังภายใน 72 ชั่วโมง
ซึ่งที่ตุ่มจะมีปลายคล้ายเส้นด้ายโผล่ออกมา
และคนที่ติดเชื้อจะรู้สึกปวดแสบปวดร้อน
จนต้องแช่น้ำบริเวณที่เป็นตุ่ม
ถูกบันทึกไว้โดยชาวกรีกที่ส่งผลร้ายแรงกับมนุษย์ สุนัข แมว ม้า วัว และสัตว์อื่นๆ
พบมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในทวีปแอฟริกาและเอเชีย
โดยพยาธิจะเข้าสู่ร่างกายเมื่อดื่มน้ำที่ปนเปื้อนพยาธิ
และจะใช้ระยะเวลา 1 ปี ในการสร้างตุ่ม และแตกตัวออกมาจากผิวหนังภายใน 72 ชั่วโมง
ซึ่งที่ตุ่มจะมีปลายคล้ายเส้นด้ายโผล่ออกมา
และคนที่ติดเชื้อจะรู้สึกปวดแสบปวดร้อน
จนต้องแช่น้ำบริเวณที่เป็นตุ่ม
ซึ่งน้ำที่แช่นั้นก็จะแพร่ขยายพยาธินี้ไปโดยปริยาย
2.Loa Loa - หนอนขึ้นตา
....รู้จักกันโดยทั่วไปว่า ‘หนอนตา’ (Eye Worm) พบมากในทวีปแอฟริกา
และอินเดีย
โดยปรสิตจะเข้าสู่ร่างกายมนุษย์เมื่อโดน deer fly กัด
จากนั้นก็จะคืบคลานสู่ใต้ผิวหนัง
ซึ่งใช้เวลานานหลายปีโดยที่เราไม่รู้สึกอะไรเลย
จนกระทั้งผู้ที่ติดเชื่อพบความผิดปกติในลูกตา
เมื่อนั้นความหายนะก็มาเยือน
โดยอาการจะเริ่มตั้งแต่อาการคัน อาการปวดข้อ เมื่อยล้า
และอาจอันตรายถึงขั้นตายได้เลยทีเดียว
โดยปรสิตจะเข้าสู่ร่างกายมนุษย์เมื่อโดน deer fly กัด
จากนั้นก็จะคืบคลานสู่ใต้ผิวหนัง
ซึ่งใช้เวลานานหลายปีโดยที่เราไม่รู้สึกอะไรเลย
จนกระทั้งผู้ที่ติดเชื่อพบความผิดปกติในลูกตา
เมื่อนั้นความหายนะก็มาเยือน
โดยอาการจะเริ่มตั้งแต่อาการคัน อาการปวดข้อ เมื่อยล้า
และอาจอันตรายถึงขั้นตายได้เลยทีเดียว
1.Cymothoa Exigua - แทนที่ลิ้นปลา
....Cymothoa Exigua มีชื่อเล่นว่า ปรสิตกินลิ้น
โดยเข้าไปทางเหงือกของปลา
แล้วแนบตัวเองที่ลิ้นของปลา
จากนั้นก็จะกัดกิน ดูดเลือดบริเวณนั้น
ทำให้ลิ้นของปลาเกิดอาการฝ่อจากการขาดเลือด
จากนั้นมันก็จะฝังร่างทำหน้าที่แทนลิ้นของปลา
แต่คาดว่าน่าจะไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์
ยกเว้นแต่ว่าจะมีพวกชอบของแปลกเขมือบลงท้องล่ะนะ
โดยเข้าไปทางเหงือกของปลา
แล้วแนบตัวเองที่ลิ้นของปลา
จากนั้นก็จะกัดกิน ดูดเลือดบริเวณนั้น
ทำให้ลิ้นของปลาเกิดอาการฝ่อจากการขาดเลือด
จากนั้นมันก็จะฝังร่างทำหน้าที่แทนลิ้นของปลา
แต่คาดว่าน่าจะไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์
ยกเว้นแต่ว่าจะมีพวกชอบของแปลกเขมือบลงท้องล่ะนะ
*...ธรรมชาติสร้างกลไกให้เหล่าจำพวกปรสิตต้องมีชีวิตแบบนั้น
แต่สำหรับมนุษย์สร้างมาเพื่อพึ่งพาอาศัยกัน
เพราะฉะนั้นอ่านไว้เพื่อย้ำเตือนตัวเองว่าเราเป็นมนุษย์
อย่าได้ทำตัวเหมือนปรสิตที่เอาแต่พึ่งพาคนอื่นเด็ดขาด
แต่สำหรับมนุษย์สร้างมาเพื่อพึ่งพาอาศัยกัน
เพราะฉะนั้นอ่านไว้เพื่อย้ำเตือนตัวเองว่าเราเป็นมนุษย์
อย่าได้ทำตัวเหมือนปรสิตที่เอาแต่พึ่งพาคนอื่นเด็ดขาด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น